Tối nay giá sách nhà Tý sao mà nhộn nhịp! Chả là Tý vừa cùng mẹ đi mua bao nhiêu là vở mới. Những cuốn vở trắng tinh, bìa in hình siêu nhân rõ là bắt mắt. Chị hộp bút, bác sách giáo khoa, anh bảng đen…, tất cả xúm lại làm quen với vở siêu nhân. Vở ta hãnh diện lắm, cười tít mắt.
Chợt một cơn gió thoảng qua, vương bụi xuống khắp nơi. Vở đang thao thao khoe chuyện liền bị bụi rơi vào mũi, hắt xì hơi liền mấy cái, tức quá nhìn lên. Thì ra bụi từ chồng báo cũ bay xuống. Cu cậu dài giọng:
- Ôi chao… Sao lại có người vô ý thế chứ! Bụi bay mù mịt thế này thì làm sao mà thở được…
- Tớ xin lỗi. Tớ chỉ định cùng mọi người trò chuyện thôi. Tại tớ ở trên này lâu nên hơi bị bụi. Tớ là báo, chào bạn vở nhé.
- Cậu ở đâu mà vừa … cũ, lại vừa… xấu thế? Lại bụi bẩn nữa chứ. Tớ chẳng…
Mặc dù vở không nói hết, nhưng ai nấy đều hiểu cu cậu nghĩ gì. Một thoáng lặng yên bao trùm giá sách, rồi bác sách giáo khoa vốn là người điềm đạm và uyên bác, từ tốn nói:
- Mọi người ở đây, ai cũng có tác dụng riêng. Họ hàng nhà giấy chúng ta xưa nay vẫn tự hào góp phần mang lại tri thức cho con người, không phân biệt cũ, mới, đẹp, xấu đâu vở ạ.
- Sao lại là họ hàng nhà giấy ạ? Cháu với bạn ấy khác nhau hoàn toàn cơ mà?
Bảng đen nhanh nhảu, - cái này cháu biết. Tất cả sách, báo, vở viết đều từ giấy mà ra ạ.
- Bảng nói đúng đấy, nhưng giấy từ đâu mà ra? – bác sách giáo khoa lại hỏi.
- Ơ, cái này, cái này thì... cháu không biết.
Để tớ giải thích cho, báo lúc này mới lên tiếng:
- Thế này nhé, nguyên liệu để sản xuất giấy chính là tre, nứa gỗ. Để làm giấy, các bác công nhân thu gom gỗ, tre, nứa ở rừng về nhà máy, rồi cắt vụn ra cho vào bể ngâm, ủ, nấu với hoá chất. Tiếp đó là nghiền nhỏ thành bột, tẩy trắng, rồi xeo và sấy khô. Cuối cùng là xén thành các loại giấy có kích cỡ khác nhau để sử dụng. Báo, vở, sách giáo khoa được làm từ giấy; bìa, hộp các-tông, giấy bọc hàng… cũng được làm từ giấy.
- Eo ôi! Bị nghiền nhỏ thế thì đau lắm!
Bác sách giáo khoa ôn tồn nói:
- Cháu à, muốn là người có ích thì phải rèn luyện. Có trải qua những lúc khó khăn gian khổ như thế mới thấy được niềm vui của các em nhỏ khi lật từng trang sách và học được bao điều kỳ diệu mà chúng ta mang lại.
- Nhưng cùng là giấy, nhưng tại sao cháu và bạn báo lại trông chẳng giống nhau thế ạ?
- À, đó là một câu chuyện rất thú vị, liên quan tới nhiều chuyện. Bác sẽ kể cho các cháu nghe sau. Nhưng, nghe bác dặn này: Dù bề ngoài không giống nhau thì cả vở, báo và sách giáo khoa rất có ích cho con người. Không nên chỉ nhìn bề ngoài mà phán xét, đúng không nhỉ?
- Dạ vâng ạ. Báo ơi tớ xin lỗi bạn nhé. Hoá ra cả tớ và bạn đều có cùng nguồn gốc, đều được làm từ giấy.
Câu chuyện trên được Thám tử Cò trắng ghi lại khi đến thăm Tý. và Cò trắng quyết định kể lại câu chuyện này để các em biết giấy được sản xuất từ đâu.
Lê Hồng Diệu Linh